Mga Nilalaman

Mga Nilalaman

Kabanata 1
Batayang Kaalaman sa Pag-aaral ng Panitikan………………………………. 1
Mga Inaasahang Matututuhan………………………………………………………………… 1
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 3
Alamin Mo Muna
Panitikan — Daan Tungo sa Intelektwalisasyon………………………………… 5
Katuturan ng Panitikan…………………………………………………………………………… 6
Mga Layunin sa Pag-aaral ng Panitikan…………………………………………………… 6
Dalawang Anyo ng Akdang Pampanitikan……………………………………………… 7
Mga Elementong Lumilikha ng mga Akdang Pampanitikan……………………. 8
Mga Impluwensya ng Panitikan ng Ibang Bansa……………………………………… 9
Ang mga Kasangkapang Pampanitikan na Nagbibigay-Anyo sa Akda…….. 10
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 13
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 13
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 14
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 14
Tayain Mo Na……………………………………………………………………………….. 15

Kabanata 2 Mga Dulog sa Pagsusuring Pampanitikan……………………………………….. 19
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 21
Alamin Mo Muna
Bayograpikal …………………………………………………………………………………… 23
Historikal…………………………………………………………………………………………. 23
Klasismo………………………………………………………………………………………….. 24
Humanismo…………………………………………………………………………………….. 24
Romantisismo………………………………………………………………………………….. 25
Realismo………………………………………………………………………………………….. 25
Formalismo……………………………………………………………………………………… 26
Siko-Analitiko…………………………………………………………………………………. 26
Eksistensyalismo……………………………………………………………………………… 27
Feminismo………………………………………………………………………………………. 27
Imahismo………………………………………………………………………………………… 27
Naturalismo…………………………………………………………………………………….. 28
Arketipal………………………………………………………………………………………….. 28
Sosyolohohikal………………………………………………………………………………… 28
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 29
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 29
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 30
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 31
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 33

Kabanata 3 Pag-unlad ng Panitikan —Pahapyaw na Pagtalakay……………….. 35
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 37
Alamin Mo Muna
Panahong Pre-Kolonyal…………………………………………………………………………… 39
Panahong Kolonyal…………………………………………………………………………………. 41
Katangian ng Panitikan……………………………………………………………………. 41
Propaganda at Himagsikan……………………………………………………………………… 42
Katangian ng Panitikan……………………………………………………………………. 42
Panahon ng Amerikano………………………………………………………………………….. 43
Katangian ng Panitikan……………………………………………………………………. 44
Panahon ng Hapon…………………………………………………………………………………. 45
Katangian ng Panitikan……………………………………………………………………. 45
Panahon ng Kalayaan……………………………………………………………………………… 46
Katangian ng Panitikan……………………………………………………………………. 46
Panahon ng Bagong Lipunan………………………………………………………………….. 47
Katangian ng Panahon…………………………………………………………………….. 47
Panahong Kontemporaryo………………………………………………………………………. 48
Katangian ng Panahon…………………………………………………………………….. 50
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 52
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 52
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 53
Gawaing Media Literacy/ICT………………………………………………………………….. 53
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 55

Kabanata 4 Panulaang Pilipino —Kasaysayan ng Pag-unlad……………………………. 57
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 59
Alamin Mo Muna
Panahong Pre-Kolonyal……………………………………………………………………. 61
Panahon ng Kastila………………………………………………………………………….. 62
Florante at Laura………………………………………………………………………… 63
Panahon ng Himagsikan at Propaganda…………………………………………… 63
Dr. Jose Rizal………………………………………………………………………………. 64
Marcelo H. Del Pilar…………………………………………………………………… 64
Andres Bonifacio………………………………………………………………………… 64
Panahon ng Amerikano…………………………………………………………………… 65
Lope K. Santos (1879–1963)……………………………………………………….. 65
Jose Corazon de Jesus…………………………………………………………………. 65
Florentino Collantes…………………………………………………………………… 65
Amado V. Hernandez…………………………………………………………………. 66
Ildefonso Santos…………………………………………………………………………. 66
Panahon ng Hapon………………………………………………………………………….. 66
Panahon ng Kalayaan………………………………………………………………………. 67
Panahon ng Bagong Lipunan…………………………………………………………… 68
Panahong Kontemporaryo……………………………………………………………….. 69
Makabagong Paraan ng Masining na Pagpapahayag ng Tula………. 70
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 71
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 71
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 71
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 72
Rubric sa Pagtataya ng Awiting Rap…………………………………………………. 72
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 73

Kabanata 5 Panulaang Pilipino — Paksa at mga Isyung Panlipunan……………. 75
Subukin Mo Muna
Sa Duyan ng Iyong Pag-ibig ni Florante Garcia…………………………………. 77
Alamin Mo Muna
Mga Uri ng Tula………………………………………………………………………………. 79
Mga Sangkap ng Tula………………………………………………………………………. 80
Mga Paksa at Isyung Panlipunan sa Tula………………………………………….. 81
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 82
Isabuhay Mo Na…………………………………………………………………………………….. 82
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 82
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 83
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 83
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 85

Kabanata 6 Maikling Kwento — Kasaysayan ng Pag-unlad………………………………. 87
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 89
Alamin Mo Muna
Panahon ng Kastila………………………………………………………………………….. 91
Panahon ng Amerikano…………………………………………………………………… 92
Mga Aklat—Katipunan o Antolohiya ng Maikling Kwento…………. 93
Mga Unang Kwentong May Banghay………………………………………….. 94
Panahon ng Hapon…………………………………………………………………………………. 95
Panahon ng Kalayaan……………………………………………………………………………… 95
Panahon ng Bagong Lipunan………………………………………………………………….. 96
Panahong Kontemporaryo………………………………………………………………………. 97
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 99
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 99
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 100
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 100
Rubric sa Pagsulat ng Maikling Kuwento ………………………………………… 100
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 101
Kabanata 7 Maikling Kuwento — Paksa at mga Isyung Panlipunan………….. 103
Subukin Mo Muna………………………………………………………………………… 105
Alamin Mo Muna
Ano ang Maikling Kuwento?……………………………………………………………. 107
Mga Sangkap ng Maikling Kuwento………………………………………………… 109
Banghay……………………………………………………………………………………… 109
Tunggalian………………………………………………………………………………….. 110
Tauhan……………………………………………………………………………………….. 111
Paksa o Tema……………………………………………………………………………… 111
Paningin…………………………………………………………………………………….. 111
Mga Paksa at Isyung Panlipunan sa Maikling Kuwento……………………. 112
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 112
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain
Bunga ng Kasalanan ni Cirio H. Panganiban…………………………….. 113
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 116
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 116
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 117

Kabanata 8 Nobelang Pilipino —Kasaysayan ng Pag-unlad……………………………… 121
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 123
Alamin Mo Muna
Panahon ng Kastila………………………………………………………………………….. 125
Barlaan at Josaphat (1708) isinalin ni Padre Antonio de Borja……. 125
Panahon ng Amerikano…………………………………………………………………… 127
Mga Nobelistang Napatanyag
Valeriano Hernandez-Pena (1852–1922)……………………………….. 127
Lope K. Santos (1879–1963)………………………………………………….. 128
Inigo Ed. Regalado (1888–1974)……………………………………………. 128
Dr. Fausto Galauran………………………………………………………………. 128
Panahon ng Kalayaan………………………………………………………………………. 129
Panahon ng Bagong Lipunan…………………………………………………………… 129
Panahong Kontemporaryo……………………………………………………………….. 130
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 130
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain ……………………………………………………………………… 131
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 131
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 132
Rubric sa Pagsasalaysay……………………………………………………………………. 132
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 133

Kabanata 9 Nobelang Pilipino — Paksa at mga Isyung Panlipunan……………… 137
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 139
Alamin Mo Muna
Layunin……………………………………………………………………………………………. 141
Mga Uri ng Nobela………………………………………………………………………….. 141
Mga Sangkap ng Nobela…………………………………………………………………… 142
Mga Paksa at Isyung Panlipunan sa Nobela……………………………………… 143
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 144
Isabuhay Mo Na
Interaktibong Gawain
Sampaguitang Walang Bango ni Inigo Ed. Regalado……………………. 144
Malayang Talakayan
Luha ng Buwaya ni Amado V. Hernandez…………………………………… 146
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 147
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 148
Rubric para sa Pagtatanghal ng Informance……………………………………… 148
Tayain Mo Na……………………………………………………………………………….. 149

Kabanata 10 Ang Sanaysay —Kasaysayan ng Pag-unlad……………………………………….. 155
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 157
Alamin Mo Muna…………………………………………………………………………………… 159
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 161
Isabuhay Mo Na…………………………………………………………………………………….. 162
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 162
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 163
Gawaing Media Literacy /ICT………………………………………………………….. 163
Rubric sa Pagsulat ng Sanaysay………………………………………………………… 163
Tayain Mo Na……………………………………………………………………………….. 165

Kabanata 11 Ang Sanaysay — Paksa at mga Isyung Panlipunan……………………….. 167
Subukin Mo Muna………………………………………………………………………… 169
Silang mga Manggagawa mula sa Blue Collar Magazine, Abril 1997………. 170
Alamin Mo Muna
Katuturan………………………………………………………………………………………… 171
Mga Uri Ng Sanaysay……………………………………………………………………….. 171
Mga Layunin Ng Sanaysay ………………………………………………………………. 172
Mga Katangiang Dapat Taglayin Ng Isang Mananalaysay…………………. 172
Mga Paksa at Isyung Panlipunan sa Sanaysay…………………………………… 172
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 173
Isabuhay Mo Na…………………………………………………………………………………….. 173
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 173
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 173
Ang Pag-ibig ni Emilio Jacinto………………………………………………………. 174
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 176
Mga Bagong Bayani……………………………………………………………………. 176
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 179

Kabanata 12 Dula — Kasaysayan ng Pag-unlad………………………………………………………… 181
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 183
Alamin Mo Muna
Panahong Pre-Kolonyal……………………………………………………………………. 185
Mga Uri ng Dula Noong Unang Panahon:……………………………………….. 185
Panahong Kolonyal………………………………………………………………………….. 185
Mga Dulang Panlansangan………………………………………………………………. 186
Mga Dulang Pantahanan………………………………………………………………….. 187
Mga Dulang Pantanghalan………………………………………………………………. 189
Panahon ng Amerikano…………………………………………………………………… 191
Severino Reyes (1861–1942)……………………………………………………….. 192
Aurelio Tolentino (1867–1915)…………………………………………………… 192
Hermogenes Ilagan (1873–1943)………………………………………………… 192
Panahon ng Kalayaan………………………………………………………………………. 193
Mga Samahang Nagtatanghal ng Dula………………………………………… 194
Panahong Kontemporaryo……………………………………………………………….. 195
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………. 196
Isabuhay Mo Na……………………………………………………………………………. 196
Interaktibong Gawain
Bilanggo ni Wilfredo Virtucio…………………………………………………….. 196
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 197
Gawaing Media Literacy/ICT…………………………………………………………… 198
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 199

Kabanata 13 Dula —Paksa at mga Isyung Panlipunan………………………………………….. 203
Subukin Mo Muna…………………………………………………………………………………. 205
Alamin Mo Muna
Katuturan………………………………………………………………………………………… 209
Mga Uri…………………………………………………………………………………………… 209
Mga Katangian ng Dula…………………………………………………………………… 211
Mga Kumpas at Tagpuan (gestures at settings) …………………………………. 211
Ang Pagganap at Karateresisasyon…………………………………………………… 211
Kasunduan ng Dula…………………………………………………………………………. 212
Mga Paksa at Isyung Panlipunan sa Dula…………………………………………. 212
Talakayin Mo Muna………………………………………………………………………………. 213
Isabuhay Mo Na…………………………………………………………………………………….. 213
Interaktibong Gawain………………………………………………………………………. 213
Integratibong Gawain………………………………………………………………………. 213
Gawaing Media Literacy / ICT…………………………………………………………. 214
Tayain Mo Na…………………………………………………………………………………………. 215

Kabanata 14 Workshop sa Pagsulat ng Akdang Pampanitikan —
Rebisyon at Pagpapasa ng Awtput……………………………………………………….. 217
Workshop I………………………………………………………………………………………………………. 219
Workshop II…………………………………………………………………………………………………….. 221
Workshop III…………………………………………………………………………………………………… 223

Mga Sanggunian……………………………………………………………………………………………………………… 225